آبشار علی اباد دامن
|
به گزارش ایرنا ، دو طرف این آبشار با دیواره های طبیعی و با سنگلاخ ها كه ارتفاع آن در بعضی نقاط به 50 متر می رسد، احاطه شده و موقع بارندگی آب باران از دیواره ها آن جاری می شود.
طول این حوزه بسیار دیدنی تقریبا سه كیلومتر است و در ابتدای آن چشمه ای جوشان با آب زلال و گوارا دوستداران طبیعت را سیراب كرده و در اطراف آن رویش گیاهان متنوع و گل های رنگارنگ در سینه سخت صخره ها كه برخی از آنها در منفذ سنگ ها روییده اند، چشمان هر بیننده ای را صفا و جلا می دهند.
منطقه طبیعی و دیدنی دامنه علی آباد تقریبا در وسط دو كوه نسبتا مرتفع و سرچشمه دره بزرگ روستاهای نوق ،سنگان و علی آباد قرار گرفته و صخره های بسیار بزرگی بالا دست دامنه علی آباد و كوه سنگ را همانند دیوار محكمی حصار كرده است.
دامنه علی آباد كه سرآغاز آن از دره بزرگی شروع می شود بتدریج با شیب تند و دره های كوچك متعدد پر پیچ و خم به طرف بالای كوه راه خود را ادامه می دهد و در مرور زمان فرسایش صخره ها باعث شده منطقه بالا دست در دامنه به صورت پله كانی شكل درآید.
این تفرجگاه بكر یكی از چشم اندازهای طبیعی و مناظر زیبای شهرستان رشتخوار است كه همچنان طبیعت جذاب خود را حفظ كرده و همه ساله به خصوص در فصل بهار و تابستان گردشگران زیادی از دامنه سر سبز آن استفاده می كنند.
دوران زمین شناسی در رشتخوار
ستره نقشه زمین شناسی 1:100000 رشتخوار در محدوده َ30 و˚59 تا ˚60 طول شرقی و َ30 و˚34 تا ˚35 عرض شمالی واقع شده است.
از مهمترین راههای دسترسی به منطقه ، جاده تربت حیدریه به خواف و تایباد است که از شمال غرب به جنوب شرق منطقه امتداد مییابد. راههای فرعی متعددی، امکان دسترسی به مناطق داخلی محدوده را فراهم میسازد.
زمین شناسی عمومی
قدیمی ترین واحدهای سنگی ورقه رشتخوار واحدهای متاولکانیک، سنگ آهکهای دگرگون شده و شیستهایی با سن احتمالی پرکامبرین یا پالئوزوئیک پایینی است، که بطور محدود در گوشه شمال شرق منطقه (کوه تیغ سیاه و شرق کوه کمر قشقه) رخنمون دارند.
تمامی واحدهای سنگی که در منطقه رخنمون دارند در شکل (1)
مشخص شده است. شکل (2)
پراکندگی سنگهای آذرین و شکل (3)
پراکندگی سنگ آهک، مارن، دولومیت و ... را در محدوده ورقه زمین شناسی مورد نظر نشان می دهد.
قدیمیترین تشکیلات رسوبی بدون دگرگونی شامل یک سکانس منظم و ضخیم لایه از ماسه سنگ و شیل سیلتی است که در کوه هراس در جنوب شرق ورقه رخنمون دارد (واحد Js ) و ممکن است هم ارز سازند شمشک با سن ژوراسیک باشد .
تناوب لایههای سیلت و ماسه سنگ معمولاٌ از ضخامت 10 سانتی متر تا یک متر تغییر میکند. به طرف قاعده ضخامت طبقات ماسه سنگ 5 تا 10 متر میشود و این حالت تا 400 متر تناوب دارد.
سازند شمشک بصورت دگرشیبی بوسیله سنگ آهکهای کرتاسه فوقانی (K2l2) پوشیده میشود و در آنتی کلینالهای کوه قلعه دختر و کوه ناهور برونزد دارند این واحد سنگی با آهکهای قرمز نازک لایه شروع میشود و ضخامت آن از چند ده سانتی متر تا 20 متر متغیر است. این مجموعه بوسیله تشکیلات بایومیکرایت خاکستری تا سیاه و هیپوریت دار و بایواسپارایت پوشیده میشود .
میکریتهای ماسهای سفید فسیل دار بهمراه یک میکرو رخساره آهکی حاوی فسیل پلانکتون با سن تورونین میانی یا سنونین زیرین بر روی مجموعه فوق قرار گرفته است.
واحدهای سنگی منسوب به این زمان را عمدتاً سنگهای ولکانیکی تشکیل میدهند که در دو سری متفاوت قابل بررسی است :
- سری قدیمی تر (احتمالاً پالئوسن) که در شمال شرق نقشه (در انتی کلینال کوه قلعه چشمه) برونزد دارد. درمنطقه پساکوه ولکانیکها یک واحد مستقل را تشکیل دادهاند که ادامه یک سکانس ولکانیکی بزرگ در ورقه مجاور است. این واحد شامل آندزیت پورفیری و توف (واحد (Ea) است. دایکهای موازی با ترکیب ریوداسیت و میکروگرانیت بطور گستردهای این ولکانیکها را قطع کردهاند. همچنین یک توده بزرگ مونزونیتی در ولکانیکهای منطقه نفوذ کرده است. در آنتی کلینال کوه قلعه چشمه، سنگ آهکهای سنومانین بوسیله برش و توف (واحد (Eab) بازالت و تراکی آندزیت پوشیده شدهاند.
- سری ولکانیک جوانتر، در گوشه جنوب شرقی ورقه رخنمون دارد و شامل داسیت - آندزیت- بازالت و توف (Eda) است. این مجموعه بر روی کنگلومرا (واحد Ec) قرار میگیرد که به نظر میرسد به صورت دگر شیب بر روی ولکانیکهای ائوسن قدیمی تر قرار گرفته است. این واحد آواری ضخامتی حدود 100 متر دارد و در قاعده شامل ماسه سنگ است و با یک واحد کنگلومرای قرمز ادامه می یابد. قطعات کنگلومرا شامل سنگ آهکهای هیپوریت دار و سنگ آهکهای سیاه و پبلهایی از شیستهای سرسیتی است.
• الیگوسن
رخسارههای این محدوده سنی در شمال شرق و جنوب شرق نقشه متفاوت است. در گوشه شمال شرق سکانس الیگوسن با یک کنگلومرای تیره رنگ و ماسیو (Ocgl)آغاز میشود که بر روی آندزیتها واحد (Ea) قرار گرفته است. سپس تشکیلات منظم ماسه سنگ و میکریت واحد (Osdc ) نهشته شدهاند که دارای لنزهای کنگلومرایی هستند
این توالی با یک سری منظم از ماسه سنگ و کنگلومرا که حدود 2000 متر ضخامت دارد پوشیده میشود واحد2 (Ocg) واحد کنگلومرایی از پبلهای نیمه زاویه دار آهکهای تیره یا خاکستری – آبی، میکا شیست و کوارتزیت تشکیل شده است.
در رشته کوههای جنوبی، الیگوسن با واحد کنگلومرایی واحد (Ocg ) آغاز میشود که بر روی رسوبات ژوراسیک و کرتاسه قرار گرفته است. این واحد ضخامتی حدود 50 تا 150 متر دارد و از قطعات غیر جور شده و با گرد شدگی کم آهکهای هیپوریتی (Obk)، سنگهای آذرین و شیستها تشکیل شده است. بر روی این واحد، تشکیلات سفید رنگ سیلتستون و سیلت ماسهای با تداخل لایههای آهک دولومیتی و ژیپس واحد (Osh )قرار میگیرد. در این مجموعه تداخلهای باریکی از ماسه سنگ نیز وجود دارد .
بر اساس گزارش حاشیه نقشه 1:100000 رشتخوار، بر روی واحدهای آهکی کنگلومرایی با دانههای ریز تا درشت خاکستری - سبز، ماسه سنگ و بطور متناوب لایههای سیلت قرار گرفته است. لایههای ماسه سنگ به سمت بالا کاهش مییابند و به طور جانبی ناپدید میشوند. قسمت پایین این سازند ماسه سنگهای میکریتی مشابه سازند زیرین و شامل استراکود و جلبک است.
بالاترین سازند قابل مشاهده در محدوده سنی الیگوسن، مجموعهای شامل سیلتستون، میان لایههایی از کنگلومرا و ماسه سنگ و رسهای به رنگ قرمز حاوی نمک و گچ واحد (Ost2 ) است که بیشتر در بخشهای میانی محدوده مورد مطالعه رخنمون دارند
• نئوژن
قاعده نئوژن بوسیله کنگلومرایی واحد( Ngcl ) که با رسوبات الیگوسن ناپیوستگی دارد مشخص میشود. ضخامت آن حدود 200 متر و قطعات آن جورنشده است. قطعات آن متشکل از سنگ آهک دولومیتی و سنگ اهک کرتاسه فوقانی و گاهی قطعات سنگهای ولکانیکی است .
گسترش این واحد در جنوب نقشه با تناوبی از ماسه سنگهای دانه درشت همراه میشود که به سمت بالا کنگلومرای ماسهای و نهایتاً لایهای ضخیم تر از سیلت واحد (Ngcs ) را بهمراه دارد. بر روی این واحد یک لایه از رسهای قرمز رنگ حاوی گچ و نمک قرار دارد که بوسیله یک ماسه سنگ دانه ریز پیشرونده واحد1(Ngst ) پوشیده میشود. بر روی آن یک کنگلومرای دیگر واحد (Ngc2 ) که حاوی پبلهای ولکانیک، آهک و دولومیتی است، قرار میگیرد. این مجموعه با لایههای سیلتی و نهایتاً ماسه سنگ دانه درشت واحد( Ngst2 ) ولایههای رسی قرمز و سیلتستون واحد (Ngcl ) ختم میشود .
• کواترنر
رسوبات کواترنری قدیمی تر با تراسهای گراولی فراوان واحد( Qt1 ) مشخص میشوند. این رسوبات در نزدیکی ارتفاعات با پهنههای گراولی یا دشت واحد 2 (Qt )و مخروطهای آبرفتی واحد (Qt2p ) همپوشانی دارند. ماسهها و رسها در پایین افتادگی درهها یا پهنههای رسی واحد (Qc ) نهشته شدهاند. آبرفتهای جدید رودخانهای واحد (Qal ) داخل تراسها و بخشهای حاشیه کفههای نمکی برجای گذاشته شدهاند .
رسوبات الیگوسن به موازات ساختمانهای اصلی منطقه گسل خورده و چین خوردهاند. رسوبات ژوراسیک تا الیگوسن، مثل کوه هراس در جنوب شرق و کوه نامج در مرکز ورقه با امتداد NNW-SSE ، احتمالاً بوسیله یک سیستم گسلی دیگر با همان روند جدا شدهاند. روند مشابهی در شکستگیهای که رسوبات کرتاسه فوقانی را به بلوکهایی جداگانه تقسیم کردهاند، دیده میشود.
سازند شمشک در کرتاسه فوقانی چین خوردگی پیدا کرده است. فاز اصلی چین خوردگی ممکن است در اوائل سیمرین پیشین اتفاق افتاده باشد. رسوبات کرتاسه زیرین رخنمونی ندارند و احتمالا بوسیله فرسایش از بین رفتهاند .
حرکات تکتونیکی لارامین باعث کامل شدن فرسایش آنها و چین خوردگی رسوبات بعدی شده است. در ائوسن زیرین و احتمالاً پالئوسن سکانسهای ضخیمی از ولکانیکها بوسیله حرکات ائوسن میانی تحت تاثیر قرار گرفتهاند. این رخدادها در ائوسن پایانی با نفوذ تودههای مونزونیتی و دایکهای همراه در گوشه شمال شرق ورقه ادامه یافته است .
رسوبات الیگوسن در طول آلپین میانی چین خورده و گسلیده شدهاند. قبل از رسوبگذاری رسوبات نئوژن این گسل خوردگی و چین خوردگی در شمال شرق ورقه شدیدتر بوده است. این فاز کوهزایی با فرسایش و ته نشست رسوبات نئوژن ادامه یافته است که ممکن است تحت تاثیر سیستم گسلی جدیدتر نیز قرار گرفته باشد .
منابع:
[1] نقشه زمین شناسی 1:100000 رشتخوار، انتشارات سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
[ 2 ] محمد حسن کریم پور و سعید سعادت، 1385، مطالعه و بررسی پتانسیلهای معدنی و تعیین اولویتهای اکتشافی با استفاده از دادههای ماهوارهای، آلتراسیون، ژئوشیمی و ژئوفیزیک در محدوده ورقه رشتخوار، مرکز تحقیقات ذخایر معدنی شرق ایران.
روند اصلی چین خوردگیهای منطقه (بالاآمدگیهای الیگوسن و سنگهای قدیمیتر) شمال غربی – جنوب شرقی است که با حوضههای کشیده و انباشته از رسوبات نئوژن و کواترنری جدا میشوند. در گوشه شمال شرق ورقه یک سیستم گسلی با روند NW-SE مشاهده میشود که ولکانیکهای ائوسن را از رسوبات الیگوسن جدا میکند (شکل 4).
پتانسیل معدنی رشتخوار
معادن فعال فلزی
براساس آمار منتشره از سوی سازمان صنایع و معادن استان خراسان رضوی (1384)، هیچگونه معدن فعالی درمحدوده ورقه رشتخوار گزارش نگردیده است.
معادن متروکه و اندیسهای معدنی
اندیسهای معدنی متعدد مس، آهن و باریت در شمال شرق ورقه رشتخوار گزارش شده است. موقعیت تقریبی، مختصات جغرافیایی و نوع اندیسهای معدنی فلزی و غیرفلزی در جداول (1) و (2) ارائه گردیده است. نحوه پراکندگی معادن و اندیسهای معدنی منطقه در اشکال (1) و (2) مشخص شده است.
(شکل 1)
(شکل 2)
اندیسهای فلزی ورقه رشتخوار
|
نوع اندیس |
موقعیت تقریبی |
مختصات جغرافیایی |
|
|
طول شرقی |
عرض شمالی |
||
|
مس |
شمال شرق ن قشه |
59˚ 59 ′ 34˝ |
34˚ 58 ′ 15˝ |
|
مس |
" |
59˚58 ′ 36˝ |
34 ˚ 58 ′ 21 ˝ |
|
مس |
" |
59˚ 59 ′ 1˝ |
34˚ 59 ′ 26˝ |
|
مس |
" |
59 ˚ 57 ′ 31˝ |
34˚59 ′ 19˝ |
|
مس |
" |
59˚ 56 ′ 31˝ |
34˚ 59 ′ 26˝ |
|
مس |
" |
59˚ 56 ′ 45˝ |
34˚ 59 ′ 8˝ |
|
مس |
" |
59˚53 ′ 49˝ |
34˚ 57 ′ 34˝ |
|
مس |
" |
59˚ 59 ′ 14˝ |
35˚ 00 ′ 00˝ |
|
مس |
" |
59˚ 55 ′ 27˝ |
34˚ 59 ′ 24˝ |
|
Cu -Fe |
" |
59˚ 55 ′ 00˝ |
34˚ 59 ′ 27˝ |
|
Cu -Fe |
" |
59˚ 53 ′ 16˝ |
34˚ 59 ′ 17˝ |
|
Fe |
" |
ً43˚ َ34 ′ ْ59˝ |
ً16˚ َ58 ′ ْ34˝ |
|
Fe |
" |
ً16˚ َ53 ′ ْ59˝ |
ً37˚ َ59 ′ ْ34˝ |
جدول 2- اندیسهای غیرفلزی رشتخوار
|
نوع اندیس |
موقعیت تقزیبی |
مختصات جغرافیایی |
|
|
طول شرقی |
عرض شمالی |
||
|
باریت |
شمال شرق نقشه |
59˚ 55 ′ 20˝ |
34˚ 56 ′ 9˝ |
|
باریت |
" |
ً54˚ َ54′ ْ59˝ |
ً31˚ َ51′ ْ34˝ |
|
باریت |
" |
ً5˚ َ58′ ْ59˝ |
ً39˚ َ58′ ْ34˝ |
با استفاده از نتایج پردازش دادههای ماهواره، ژئوشیمی، زمین شناسی و ژئوفیزیک موارد زیر برای محدوده نقشه زمین شناسی 1:100000 رشتخوار پیشنهاد میشوند:
نتایج پردازش دادههای ماهواره
دادههای ماهواره لندست 7 برای شناسایی مناطق آلتراسیون پردازش شدند. آلتراسیون مشخصی در این ورقه شناسایی نگردید (شکل1 الف). واحدهای سنگی بوضوح قابل تفکیک هستند .
دادههای ماهواره ای آستر برای ورقه رشتخوار به منظور شناسایی آلتراسیون و کانیهای شاخص مورد پردازش قرار گرفت که موارد زیر شناسایی شدند:
1- آلتراسیون کلریتی در محدودهای از شرق منطقه به ابعاد 2×2 کیلومتر مشاهده شد (شکل1ب). در جنوب شرق ورقه و نیز در واحدهای آذرین بخش جنوبی، آلتراسیون کلریتی مشاهده میشود(شکل 1ب).
2- کوارتز در تودهای در بخش شمال شرق مشاهده میشود(شکل 1ب).
3- آلتراسیون سریسیتیک فقط در زمینهای کشاورزی ظاهر گردید (شکل1ب).
4- مونتموریلونیت در چند منطقه در واحدهای رسوبی-آتشفشانی مشاهده شد(شکل 1ب).
5- ژاروسیت و آلونیت خیلی محدود در زمین های کشاورزی ظاهر شدند (شکل 1ب).
شکل 1 الف - پردازش دادهای ماهواره لندست 7 واحدهای سنگی بخوبی تفکیک شدهاند اما آلتراسیون مشاهده نمیشود
شکل 1- ب نتایج پردازش دادهای ماهواره آستر
نتایج ژئوشیمی
بر اساس نتایج تجزیه شیمیائی رسوبات رودخانهای عناصر مس، روی، آرسنیک، آنتیموان و استرانسیوم در مقادیری بیش از عیار عادی در منطقه حضور دارد (شکل 2) .
Cu
در رسوبات رودخانهای شمال شرق منطقه مس تا 220 پیپیام اندازه گیری شده است.
Zn
بیشترین مقدار روی ( 225 پیپیام) در رسوبات رودخانهای شمال شرق محدوده ورقه رشنخوار گزارش شده است (شکل 2) .
Sb
بر اساس نتایج تجزیههای شیمیایی انجام شده، آنتیموان در رسوبات رودخانهای شمال شرق و مرکز منطقه در حد 30 پیپیام وجود دارد (شکل 2) .
As
بیشترین مقدار اندازه گیری شده عنصر آرسنیک نزدیک به 90 پیپیام است که بر خلاف پراکندگی عناصر مس، روی و آنتیموان که عمدتاً در شمال شرق منطقه گسترش دارند، ناهنجاری مربوط به آرسنیک بطور مشخص در جنوب شرق منطقه گزارش شده است (شکل 2) .
Sr
بر اساس نتایج تجزیه های شیمیایی رسوبات رودخانهای در سه منطقه از ورقه رشتخوار آنومالی استرانسیوم مشخص شده است. در رسوبات رودخانهای شمال منطقه به میزان 2500 پیپیام، در نواحی مرکزی 2370 پیپیام و در رسوبات رودخانهای نواحی جنوبی 2240 پیپیام گزارش شده است (شکل 2) .
شکل 2- پراکندگی سطحی عناصر مس، روی، آرسنیک، آنتیموان و استرانسیوم در ورقه رشتخوار
ژئوفیزیک
بر اساس نقشه مغناطیس هوایی منتشر شده توسط سازمان زمین شناسی کشور، یک توده مولد ناهنجاری مغناطیسی در عمق کم با روند تقریباً شمال غربی- جنوب شرقی در گوشه شمال شرق نقشه رشتخوار به چشم میخورد که انطباق مشخصی با رخنمون سنگهای آذرین (آندزیت- داسیت و توده مونزونیتی که در داخل آنها نفوذ کرده) نشان میدهد. رسوبات رودخانهای منشا گرفته از همین منطقه دارای ناهنجاریهای ژئوشیمیایی مس، روی، سرب و آنتیموان است.
بر اساس نقشه مغناطیس هوایی منتشر شده توسط سازمان انرژی اتمی نیز با وجود فقدان برخی از اطلاعات، شدت کل میدان مغناطیسی در گوشه شمال شرق ورقه مورد مطالعه تغییرات شدید و ناگهانی از حدود 100- تا 200+ نانوتسلا نشان میدهد.
ماگماتیزم
ماگماتیسم ورقه رشتخوار عمدتاً منسوب به ائوسن است و در دو سری متفاوت قابل بررسی است:
- سری قدیمی تر (احتمالاً پالئوسن) که در شمال شرق نقشه (کوه پساکوه و طاقدیس کوه قلعه چشمه) برونزد دارد(شکل 3). درمنطقه پساکوه ولکانیکها یک واحد مستقل را تشکیل میدهند و ادامه آنها بصورت یک سکانس ولکانیکی بزرگ در ورقه مجاورقابل مشاهده است. این واحد شامل آندزیت پورفیری با فنوکریستهای بزرگ فلدسپار، آندزیت بازالت و توف است. ضخامت قابل مشاهده گاها به 2000 متر نیز میرسد.
مجموعهای از دایکهای موازی تا نیمه موازی با ترکیب ریوداسیت و میکروگرانیت که اغلب تا حدی متحمل فرایندهای دگرسانی شدهاند، این ولکانیکها را قطع میکنند.
همچنین یک توده بزرگ مونزونیتی که ادامه آن در ورقههای مجاور نیز برونزد دارد در ولکانیکهای منطقه نفوذ کرده است. در طاقدیس کوه قلعه چشمه، سنگ آهکهای سنومانین بوسیله برش و توف و جریانهای بازالت و تراکی آندزیت پوشیده میشود که حدود 200 متر ضخامت دارند.
- سری ولکانیک جوانتر، که در گوشه جنوب شرقی ورقه رخنمون دارند (شکل3) و شامل داسیت - آندزیت- بازالت و توف است. در این ناحیه یک نمونه داسیت سن سنجی شده که نتیجه آن سن 41.5 میلیون سال (اواخر ائوسن) را نشان میدهد. این مجموعه سنگی بر خلاف سنگهای ولکانیکی اوایل ائوسن آلتراسیون مشخصی را نشان نمیدهند.
شکل 3- نمایش رخنمون سنگهای آتشفشانی و تودههای نفوذی ورقه رشتخوار
اندیسهای معدنی
اندیسهای متعددی از مس، آهن و باریت گزارش شده است که همگی از نظر موقعیت جغرافیایی در شمال شرق منطقه واقع گردیدهاند (شکل 4) .
شکل 4- پراکندگی معادن و اندیسهای معدنی در ورقه رشتخوار
سایر موارد
- سنگ آهک و دولومیت : رخنمونهای متعدد و گسترده در مرکز و جنوب شرق نقشه قابل مشاهده است.
شکل 5- رخنمون واحدهای سنگ آهک، مارن و دولومیت در ورقه رشتخوار
- سنگهای آذرین: رخنمون سنگهای آذرین منطقه و ترکیب آنها به شرح زیر می باشد:
مونزونيت: شمال شرق نقشه ، 5/8 کيلومتری شمال روستای شهرک
بازالت و آندزیت : در جنوب نقشه با امتداد جنوب شرق- شمال غرب، واقع در کوه قلعه دختر.
داسیت و آندزیت : جنوب شرق نقشه بصورت رخنمونهای پراکنده
آندزیت و ریوداسیت : شمال شرق نقشه، شمال کوه کمر قشقه
منابع
[1] کریم پور، م. ح. و سعادت، س.، 1384، مطالعه و بررسی پتانسیلهای معدنی و تعیین اولویتهای اکتشافی با استفاده از دادههای ماهوارهای، آلتراسیون، ژئوشیمی و ژئوفیزیک در محدوده ورقه 1:100000 رشتخوار، مرکز تحقیقات ذخایر معدنی شرق ایران.
[2] نقشه زمین شناسی 1:100000 رشتخوار، انتشارات سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
[ 3 ] سایت پایگاه داده های علوم زمین
[ 4 ] قربانی، م. ، 1380، دیباچهای بر زمین شناسی اقتصادی پایگاه دادههای علوم زمین
جغرافیای رشتخوار
|
|
درجه حرارت به سانتیگراد |
| |||
|
ماه |
متوسط ماهانه |
متوسط حداکثر |
متوسط حد اقل |
حداکثر مطلق |
حد اقل مطلق |
|
دی |
2/1 |
7/6 |
1 |
24 |
2- |
|
بهمن |
2/3 |
9/8 |
1/3 |
22 |
22- |
|
اسفند |
2/8 |
3/14 |
4/8 |
31 |
15- |
|
فروردین |
6/14 |
3/21 |
2/15 |
2/32 |
8/4- |
|
اردیبهشت |
7/19 |
27 |
8/20 |
37 |
8/5- |
|
خرداد |
6/24 |
3/32 |
26 |
41 |
7 |
|
تیر |
6/26 |
5/33 |
6/27 |
43 |
10 |
|
مرداد |
25 |
6/32 |
26 |
8/40 |
7 |
|
شهریور |
8/20 |
5/29 |
8/21 |
38 |
2/1 |
|
مهر |
15 |
3/23 |
5/15 |
33 |
7- |
|
آبان |
8/8 |
16 |
8/8 |
27 |
14- |
|
آذر |
7/3 |
6/9 |
5/3 |
6//23 |
17- |
|
معدل سالانه |
3/14 |
3/21 |
8/14 |
43 |
22- |
بارندگی
|
بهار |
تابستان |
پاییز |
زمستان | ||||
|
بارندگی |
درصد |
بارندگی |
درصد |
بارندگی |
درصد |
بارندگی |
درصد |
|
63.5 |
23 |
2 |
0.7 |
55.7 |
20.2 |
153.7 |
56 |
نوع ا قلیم
رشتخوار شهر فروغ آفتاب
خورشید با طلوع خویش قدم در دشتی کهن ، با اقلیم و اتفاقات خاص خود می گذارد، دشتی محصور میان دو رشته کوه در سمت شمال و سوی جنوب، آری خورشید قدم در دشت فروزان می گذارد، وسعتی که شهرستان رشتخوار و تمام توابع آن را حتی فراتر در بر گرفته است با پیشینه ای کهن که در گیر و دار تاریخ مدام دستخوش تغییر و تحولات زیادی شده است. تمدن و تاریخ شهرنشینی رشتخوار به قبل از اسلام می رسد چنانکه از نامش بر می آید یک لغت زردشتی است. در سیر تحولات تاریخ بیش از سه بار مکان شهر تغییر یافته که سه مورد آن مشخصا هویداست. شهر قدیم در شرق شهر جدید واقع بوده و خرابه های ان نمایان است. قبرستانی نیز به سبک و سیاق آئین زرتشتی در شمال شرقی شهرستان وجود داشته که در اثر فعل و انفعالات کشاورزی از بین رفته است ولی در میان مردم به قبرستان گبریها معروف است. گوین قبیله ای از مردمان قدیم این سامان در کشاکش حرکت مسلمانان ، برای حفظ آئین خویش به سمت مشرق حرکت نموده و در اسلام آباد پاکستان و نواحی کشمیر سکنا گزیده اند و به اصطلاح ایشان ریشه ای رشتخواری دارند، اگرچه امروز ساکن آن منطقه ی خوش آب و هوایند.
گرچه همین دشت باعث شکل گرفتن این شهر و روستاهایش شده است و لیکن خود نیز عامل مهمی در از بین رفتن آنها بوده، چنانکه از معدود معبرهای مهمی است که اقوام مهاجم از طریق آن به قلب ایران تاخته اند(معبر حمله تیمور هم بوده است). لشکر کشی های مداوم پیشینه گذشته آنرا به کلی از بین برده است که بحث اتفاقات طبیعی نیز مطرح می شود چنانکه در سال737ه.ق، زلزله ای بزرگ این دشت را تکان داده و حافظ ابرو در زبده التواریخ خویش به آن اشاره ای داشته است.ولی باز هم یادمانهای پیشینیان وجود تپه های گوناگون و متعدد تاریخی چهل ماه، قبر کورکی و... به علاوه قلعه های زیاد، وجود مسجد جامع قدیمی شهرستان آرام سر بر سینه ی آسمان می ساید و زمان ساخت آن شاید ما بین سلسله های سلجوقیان و تیموریان بوده و احتمال زیاد به دوره ی آل مظفر می رسد که از سلسله های محلی این منطقه بوده است. مظهر شروع این سلسله را از نشتیفان خواف می دانند. مقبره ها و بقعه های زیادی در طول دشت وجود دارد و بنایی یا قلعه ای نیست که مشخصا با سنگ ایجاد شده باشد. اغلب اماکن تاریخی آن با آجر پخته ، ملات ساروج و گل رس بنا گردیده اند و دلیل ان نوع اقلیم جغرافیایی و محیطی منطقه است. دوری اماکن مسکونی از دو رشته کوه مذکور و سبک زندگی ایلیاتی سبب ان شده است که توان آنچنانی جهت ساخت اماکن سنگی وجود نداشته باشد. اگرچه هم بنایی ایجاد شده، کوچک بوده ولی تا چشم کار می کند بنای خشتی و گلی است که وجب به وجب خاک را پوشانده است.
در مطالعه و بررسی مردم شناسی ، ساکنان این سامان به تیره ی پارتی آریایی نژاد می رسیم و لباس محلی این دیار هنوز یادمانهای لباس های پارتی را ارائه می دهد. از دستسازهای سنتی فقط کافیستبگوییم بسیار انواع هنرهای دستی که در گذشته رایج بودهو امروز به فراموشی سپرده شده است آنچنان که مثلا گیوه ی رشتخواری شهرتی گسترده داشته است. اما انچه از هنر این مردم باقیست آثار معماری و سفالینه هایی است که در گوشه و کنار می توان دید.موسیقی مردم بر خلاف موسیقی غرب ایران مخصوصا کردستان، دارای سبکی حزین و غمگنانه است که با ساز دوتار، سرنا و دهل ارائه می شود و این سبک حزین که در اغلب مناطق خراسان مخصوصا نواحی جنوبی تر رایج است، مبین فشارهای ممتد و غم افزای اقوام مهاجم و اقلیم نیمه خشک و خشک منطقه است. در سیر و سفر به شهرستان رشتخوار و روستاهای آن به یک نکته جالب بر می خوری و ان تناوب مشخص سبک معماری و خانه سازی آنهاست طوری که مثلا سبک خانه سازی قدیم روستای نوق با روستای آبنیه که حدود2تا3 کیلومتر فاصله دارند بسیار متفاوت است که خود از نکات جالب و شاید به علت رواج زندگی ایلیاتی در منطقه بوده است.
سابقه ی شهرستان شدن به سالهای اخیر ، سال1385 بر می گردد ولی از نظر سابقه ی شهری به سال1317 (همزمان با بیرجند) بر می گردد، در صورتی که سابقه ی بخش بودن آن شش سال جلوتر از ان یعنی1311 است و حتی سالها قبل از این به صورت حکومتی اداره می شده است. وجود محلی به نام ارگ که از آن به کهن دژ یاد می شود مبین این ادعاست. اگر بخواهیم به سابقه ی تاریخی رشتخوار بپردازیم ، پیدایش نام و آثار بجا مانده در گوشه و کنار این شهرستان ، ما را به گذشته های دور هدایت می کند. وجود پیر یاهو در روستای سعادت آباد که مورد توجه تشیع و تسنن است و همه ساله از شهرستان های اطراف مثل تایباد و تربت جام برای زیارت این انسان عارف مسلک به این دیار می شتابند ، به قبل از اسلام بر می گردد.
ساختمان شیخ ابدال در نوق( یکی از روستاهای رشتخوار) که به عقیده بعضی افراد در گذشته آتشخانه ای بوده نشان دهنده ی تاریخ قبل از اسلام این منطقه است، حتی تپه کوده که در بخش جنگل و در 100 کیلومتری جنوب غربی رشتخوار هست طبق بررسی های کارشناسان میراث فرهنگی به 5000سال قبل از میلاد(همزمان با تمدن سیلک کاشان) بر می گردد از روی سفال های یافت شده به این نکته پی برده اند که حتی آنها برای ساخت سفال از چرخ سفالگری و کوره استفاده می کردند رنگ سفالها به رنگ خاکستری و قرمز آجری می باشد؛ لایه های کشف شده دوران تاریخی و پیشاتاریخی را نشان می دهد.
به جز این موارد که قدمت آنها به دوران پیشا تاریخی، تاریخی و قبل از اسلام می رسد، آثار زیادی از قبیل مسجد جامع دوره ی سلجوقیان، مزار کاریزک، مزار شاه سنجان، تپه چهل ماه، قلعه ی جیزد اکبرآباد و... که همگی از آثار دوره ی اسلامی می باشند، باز به نوعی ما را به گذشته های دور از پیشینه ی تاریخی این شهرستان رهنمون می شود
معرفی رشتخوار
اين شهر در
شرق ايران واقع است .همسايگان رشتخوار در شمال تربت حيدريه ،خواف در شرق
،قاين در جنوب و تربت جام در شمال شرق ميباشد . جمعيت ان نسبتا زياد نيست و
10000 نفر تخمين زده ميشود . سي درصد اين جمعيت در شهر و بقيه در روستاها
ميباشند . دين مردم اسلام و شيعه مذهب هستند .
كشاورزي و دامپروري در اولويت اول هستند . زعفران ، گندم و انواع ميوه در منطقه كشت ميشوند . در گذشته مردم علاقه زيادي به قالي بافي داشتند اما بتدريج اين صنعت به فراموشي سپرده ميشود . خشكساليهاي اخير خسارت زيادي به اين منطقه وارد كرده است و باعث مهاجرت روستاييان به شهر ها شده است . پس از انتخاب دكتر احمدي نژاد به رياست محترم جمهوري، روستاها مورد توجه قرار گرفتند و باعث اميدواري روستاييان شدند . زمينهاي زيادي به كشت اختصاص داده شدند . به دليل كم شدن ابهاي زيرزميني در سالهاي اخير مردم علاقه زيادي به كشت درختان پسته نشان دادند . زعفران توليد شده در روستاها در بازارهاي محليتربت حيدريه به فروش ميرسند . مردان و زنان مشهوري در اين منطقه زندگي كرده اند .
اقاي غلامعباس توسلي زاده به عنوان
پدر جامعه شناسي نوين ايران در اين منطقه متولد شده است . منابع مبهم و
قليلي در باره نام اين شهر موجود است كه بهترين انها همان فروغ افتا ب است.بزرگترين منطقه زير كشت زعفران اين منطقه ،فتح اباد ميباشد . پياز خوردني هم در اين منطقه كشت ميگردد كه به مناطق ديگر كشور صادر ميشود . جاذبه هاي گردشگري شهرستان رشتخوار
اثار
تاريخي زيادي دراين شهر و حومه ان وجود دارند كه ميتوان به مسجد جامع قديم
، مزار كهريزك ، خانه تاريخي قرايي ، كلاه فرنگي ، مكنطقه ييلاقي كرقاب
درريز ، ابگرم پير ياهو و اسياب برج و ....... اشاره نمود .
1- مسجد جامع قديم رشتخوار . اين بناي تاريخي در جنوب شهر واقع است . قدمت ان به دوره تيموريان ميرسد در طول سالهاي گذشته قسمتهايي از ان خراب شده است كه به همت ميراث فرهنگي مرمت شده است . ساختار اين بنا شبيه مسجد ملك زوزن و مسجد- مدرسه غياثيه خرگرد خواف است . در كنار اين بنا ساختماني گنبد شكل است كه در قرون گذشته مرده شوي خانه بوده است .
2- خانه تاريخي قرايي
اين خانه تاريخي متعلق به يكي از خوانين منطقه بنام اقاي قرايي بوده است . اكنون در حا ل بازسازي است و در اينده نزديك تبديل به موزه مردم شناسي خواهد شد .
3 – ساختمان كلاه فرنگي
اين ساختمان در نزديكي خانه قرايي قرار دارد .
4- اسياب برج
اين
بنا درشمال شهر است كه در گذشته تخريب شده است و درحال بازسازي است .
درگذشته – دوره قاجار – براي ارد كردن گندم استفاده ميشده است .
5 – منطقه ييلاقي – تفريحي كرقاب درريز
اين منطقه در شمال رشتخوار است و در منطقه كوهستاني نزديك فتح اباد است .
6- ابگرم پير ياهو
اين مكان مقدس در تپه هاي شمال روستاي سعادت اباد واقع است . 30 كيلومتر با رشتخوار فاصله
دارد و هر هفته افراد زيادي را جذب ميكند . حمام 2 نوبته در نزديك ابشار
است . اين اب – طبق گفته اهالي شفا بخش است . اب گرم در كوههاي سيجاوند واقع است . زيارتگاه ان مربوط به دوره حضرت موسي است . در تابستان و بهار مردم به اين منطقه ييلاقي - زيارتي تنگل علي ميروند . 2 چشمه اب سرد و گرم در انجاست كه جهت شستشو وغسل به كار ميرود .
7- زيارتگاه كهريزك
اين مكان مقدس در شرق شهر رشتخوار است . روزهاي 4 شنبه زنها ي شهر جهت دعا در ان گرد هم ميايند . سنگ قبر بي نام و نشاني در داخل ان است كه مورد احترام مردم است .
8- كال سوهه در فتح اباد
9- بند نوق – در روستاي نوق واقع است .
10- بند امين اباد – روستاي امين اباد
11- زيارتگاه روستاي فاضلمند – منطقه جنگل 70 كيلومتري رشتخوار
12- مناطق ييلاقي تفريحي سنگان بالا (كوهسنگ ، سياه دره ، نردبان ، ابگرم )
13- منطقه تفريحي كزقند براكوه
14- تنگل علي اباد دامن ييلاقي تفريحي
15- سد شهيد يعقوبي روستاي ملك اباد
16- مزار جوانمرد پرده - 5كيلومتري رشتخوار روستاي فاردق
17 – قنات پهمدر – روستاي عشرت اباد
18 – تپه 40 ماه (مربوط به دوره قبل از اسلام است )اين بنا در شمال شهر رشتخوار است در مجاورت اسياب برج است .
19- قلعه تاريخي اكبراباد . (قلعه جيزد )
20 – اين قلعه تاريخي در 15 كيلومتري شرق رشتخوار است . نام ان قلعه جيزد . 7 قرن پيش ويران شد . بر اساس اعتقادات مردم منطقه كلمه جيز به صورت جيزد تلفظ ميشود . در قرون پيشين سكونتگاه زردتشتيان بوده است . انها از ورود مسلمانان به اين منطقه جلوگيري ميكردند و به همين خاطر به ان قلعه جيز ميگويند كه در فرهنگ بومي به معناي ممنوع است .
21- زيارتگاه مير قوام الدين
اين زيارتگاه در روستاي نوق واقع است . درخت قديمي با قدمت بيش از يك قرن و صحنه هاي اطراف به زيبايي ان ميافزايد .
22 _ حسينيه تاريخي رشتخوار - قدمت اين بنا دوره قاجار و اوايل پهلوي است .
23- قلعه كهنه اكبر اباد . اين بناي تاريخي در ميان خرابه هاي جيزد اكبر اباد و روستاي
جديد ان است .قدمت ان حدود يك قرن است . ديوارهاي بلند دارد كه روستا را
در بر گرفته اند . 4 برج نگهباني دارد . در حال حاضر هنوز هم اهالي محل احشام خود را در ان نگه ميدارند . خوابيدن گله هاي گوسفند در كنار ديوار قلعه ع ، باعث تخريب ان خواهد شد .
24- پل تاريخي حاجي خان ياور
اين پل جزو موقوفات حاجي خان ياور است . نزديكي روستاي ملك اباد است و بر روي جاده اسفالت تربت حيدريه – رشتخوار واقع است .
25- قلعه تاريخي سنگان بالا
26- قلعه تاريخي 4 برج روستاي كريم اباد رشتخوار . قدمت ان دوره قاجار و اوايل پهلوي است .
27- مزار شيخ ابدال- اتشكده نوق
اين بناي سنگي قبل از اسلام چهار طاقي اتشكده بوده است . اين بنا اكنون در بين مردم به مزار شيخ ابدال شهرت دارد .
28- زيارتگاه شيخ امان قلي
اين مقبره با ارامگاه شيخ سنجان – سنگان بالا – 500 متر فاصله دارد . ساختمان ان بي سقف است و در حال تخريب است . قبري در داخل ان است كه به اين شخصيت مذهبي متعلق است .
29- اب انبار قديمي سنگان بالا
30- قلعه تاريخي سعداباد
اين
قلعه تاريخي 4 برج شبيه به قلعه 4برج كريم اباد رشتخوار است و در 80
كيلومتري رشتخوار است . امامزاده شعبه در 15 كيلومتري اين مكان است . بر
طبق گفته مردم محل باغهاي سرسبز و خرمي در اين ناحيه وجود داشته است . برج ورودي به قلعه از بقيه برجهاي ان بزرگتر و بلند تر است و داراي دو طبقه ميباشد. مالك بنا نايب السلطنه بوده كه قلعه را در دو قرن پيش ساخته است . اين قلعه در 40 كيلومتري بخش جنگل است .
31- امامزادگان دو برادران
اين دو مكان مقدس كه با فاصله يك كيلومتري از هم قرار دارند در روستاي احمداباد استانه 40 كيلومتري جنوب رشتخوار قرار دارند . از نوادگان موسي ابن جعفر هستند . مزار حسن ابن حسن در ابتداي زمينهاي كشاورزي است . احمد ابن حسن كه برادر كوچكتر است در پايين دست است . زمينهاي محلي وقف امامزاده هستند و سود انها اختصاص به مرمت مقبره ها دارد .
32- ارامگاه فاضل ابن موسي ابن
اين مكان مقدس در روي تپه اي نزديك روستاي محرم اباد شعبه قرار دارد . اين بقعه متبركه متعلق به منسوبين موسي ابن جعفر است . در 80 كيلومتري شهر رشتخوار است و مورد احترام عاشقان اهل بيت است .
33- حمام قديمي سنگان بالا
از دو حمام داخل روستا ، يكي چند سال پيش بازسازي شد . در مركز روستا واقع است كه در روبروي اب انبار ترك خورده اي واقع شده است . قدمت ان بيش از 100 سال است . حمام مردانه در حال حاضر بسته است .
34 – قران خطي – تاريخي شهر رشتخوار
اين قران تاريخي كه در حسينيه تاريخي شهر پيدا شده است در حال حاضر در كتابخانه ساختمان ارشاد نگهداري ميشود . به دليل مفقود شدن چند برگه ان قدمت و نويسنده ان معلوم نيست . جلد ان از پوست حيوان است . اين كتاب در اينده به موزه مردم شناسي رشتخوار اهدا خواهد شد .
چهل ماه
«چهل ماه» نام محوطه تاريخي است که در نزديکي شهر رشتخوار و در فاصله يک کيلومتري از اين شهر واقع شده است.از بقاياي سفالهاي باقيمانده و پراکنده در اطراف اين تپه اين گونه پيداست که اين تپه باقيمانده قلعه يا آتشکده اي مربوط به قبل از اسلام است که نيازمند پژوهش و کاوش هاي باستاني است {تپه چهل ماه مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان است و در ۲ کیلومتری شمال شهر رشتخوار واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۸ اسفند ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۴۹۸۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.}
اينکه چرا اهالي به اين تپه نام «چهل ماه» را داده اند، چندان مشخص نيست و آنچه در اين باب گفته مي شود، آميخته با افسانه است. عده اي معتقدند که اين تپه در گذشته برج و باروي نگهباني بوده است و بعضي نيز اعتقاد دارند از آن براي راهنمايي مسافران در شب استفاده مي شده است و چون در شب در آن آتش مي افروخته اند، چهل سوراخ داشته است که نور در شبها به صورت دايره و ماه مانند ديده مي شده است و به همين دليل آن را چهل ماه ناميده اند.اين محوطه تاريخي زمينه اي بکر براي باستان شناسي کشور است که کاوش در آن مي تواند گوشه اي از زواياي تاريک تاريخ را بر ما آشکار کند.
قلعه جیزد
يك عضو انجمن و دوستدار ميراث فرهنگي اکبرآباد رشتخوار از حفاري غيرمجاز سارقان ميراث فرهنگي در شهر تاريخي جيزد خبر داد.به گزارش خبرنگار فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)_منطقه خراسان، حسين مختاري با بيان اين مطلب اظهارداشت: سارقان ميراث فرهنگي در شهر تاريخي و باستاني جيزد رشتخوار مدتي است به طمع عتيقه بخشي از هويت و تاريخ 700 ساله شهر جيزد در قالب سفال و سکه و اشياء تاريخي تيشه به پاي ريشه هويت ملي مي‌زنند تا از اين طريق بخشي از زمين ايران را حفاري و آثار به دست آمده از آن را به آن سوي دنيا قاچاق کنند.
وي خواستار توجه مسوولان استان جهت تامين نيروي نگهبان براي محوطه هاي تاريخي و انجام کاوش‌هاي باستان شناسانه شد و گفت: رشتخوار با وجود بيش از 200 اثر تاريخي و چندين محوطه باستاني هنوز هيچ گونه کاوشي از سوي مسوولان ميراث فرهنگي استان در اين شهرستان انجام نشده است.
همچنين محمد قاسمپور عضو انجمن ميراث فرهنگي مهدي آباد رشتخوار نيز در مورد شهر جيزد اظهارداشت: شهر تاريخي جيزد در فاصله يک ونيم کيلومتري جاده خواف به رشتخوار قرار دارد. اين شهر بزرگ تاريخي در شرق شهرستان رشتخوار و در کنار روستاي اکبر آباد فعلي بنا شده و داراي مساحت حدود ?? هکتار مي باشد که داراي تپه هاي کوچک و بزرگ است که بعضا به زير کشت ديم رفته اند.
وي جيزد را جزء بزرگترين تپه هاي تاريخي خراسان بزرگ دانست و گفت: اين شهر در کنار يکي از شاخه‌هاي اصلي جاده ابريشم قرار دارد و حلقه ارتباطي ولايات غربي و شمالي ايران به خصوص زاوه، طوس، نيشابور، ترشيز و به شرق افغانستان کنوني، سيستان و قهستان وزوزن بوده است که در بيشتر کتب تاريخي جيزد را جزئي از ولايت زوزن و خواف دانسته اند.
قاسمپور قدمت شهرجيزد را به دوران باستان و مقارن دين زردشت دانست و افزود: مصالح ساختماني جيزد از خشت خام و گل و خانه‌ها نزديک به هم و فشرده ساخته شدهاند. سقف خانه‌ها گنبدي بوده و داراي ديوارهاي پهن مي باشد که خاص آب و هواي نيمه بياباني مي باشد و داخل خانه ها گچ کاري است.
وي گفت: در مرکز شهر دژ و قلعه حاکم مشخص است و از بقيه نقاط بلندتر مي باشد که داراي ديوارهاي بلند و برج و بارو بوده است که تا حدودي اين برج و باروها مشخص است. در قسمت جنوبي اين ارگ سالني بلند و پيچ در پيچ و داراي چند خانه و دهليز مي باشد که اين سالن راه ورود به ارگ بوده است و گويا مهمترين راه و دروازه بوده است.
قاسمپور اظهار داشت: از روي آنچه که فعلا از شهر جيزد باقي مانده است مي توان گفت شهر بصورت دايره بوده است با ورود به خرابه هاي جيزد به مقدار زيادي سفال با لعاب‌هاي رنگي گوناگون برخورد مي کنيم که اين سفاله با نقش‌هاي زيبايي تزئين شدهاند که بيشتر شامل کاسه، کوزه، فنجان، خم، پارچ و ظروف ديگر مي باشد.
وي با ابراز تاسف از دستبرد سارقان اين شهر اظهارداشت: از ديگر اشياء پيدا شده در اين شهر مي توان به مجسمه‌هاي طلا يي، پيه سوز، شمعداني‌هاي زيبا و سکه‌هايي که بر روي آنها نوشته‌هايي حک شده است نام برد. در اطراف جيزد بقاياي زياد کوره‌هاي سفال قابل مشاهده است.
قاسمپور گفت: اکثر منابع تاريخي از جيزد اندک يادي کرده اند و از جمله مورخان قديمي که در آثار خود از جيزد سخن گفته است مي توان به مجد خوافي، حافظ ابرو و فصيحي خوافي اشاره نمود.
رييس ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري رشتخوار:
با همکاري برخي از نيروهاي منطقه جلو حفارن غيرمجاز را سد مي کنيم
محمود باعقيده رييس ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري رشتخوار در گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا_منطقه خراسان، اظهارداشت: مسوولان ميراث فرهنگي استان قول مساعد جهت تقويت يگان حفاظت اين شهرستان که اهرمي براي کاهش سرقت است داده است.
وي با تاييد حفاري‌هاي غيرمجاز در شهر جيزد گفت: با همکاري و هماهنگي برخي از نيروهاي منطقه و توسعه و تجهيز يگان حفاظت جلو حفارن غير مجاز را سد مي کنيم.
